Duurzaamheid dé innovatierevolutie van deze tijd
In 1961 slaagde de Sovjet Unie erin om een mens in een ruimtevlucht in een baan om de aarde te krijgen. De 27-jarige kosmonaut Joeri Gagarin was een held. Amerika dreigde de ruimterace met de Russen te verliezen. De Amerikaanse president John F. Kennedy deed in hetzelfde jaar 1961 de belofte dat Amerika nog datzelfde decennium een man op de maan zou zetten, én weer veilig zou laten terugkeren op aarde.
Het Apollo-project was geboren. En het lukte. Er moesten enorme uitdagingen worden overwonnen, en dat leverde een ongekende stroom van technologische innovaties op. Het Apollo-project zette niet alleen in 1969 Neil Armstrong op de maan, het leverde een schat aan onverwachte spin-offs op, bedrijven die door de Nasa werden ingehuurd ontwikkelden innovaties als isolatiemateriaal en babymelkpoeder tot CT-scanners en draagbare computers. Fast forward naar 2021. Het IPCC-rapport is net uitgekomen. Overheden zeggen al vele jaren dat de noodzaak voor effectief klimaatbeleid groot is, maar een Apollo-achtige aanpak is in geen velden of wegen te bekennen. Frans Timmermans en de Europese Commissie komen met hun Green Deal niet echt in de buurt. Het is überhaupt de vraag of de overheid opnieuw op die manier de regie moet nemen als het gaat om klimaatverandering? Misschien wel, maar als ondernemer wil ik die discussie niet afwachten. Ik heb ook geen tijd om die discussie af te wachten. Ik voel persoonlijk de verantwoordelijkheid om vandaag te beginnen. Ondernemers hebben de overheid niet nodig om duurzaam te ondernemen.
“In mijn visie is duurzaamheid de belangrijkste innovatierevolutie van deze tijd.”
In mijn visie is duurzaamheid de belangrijkste innovatierevolutie van deze tijd. En in de laatste decennia is geen enkele innovatierevolutie succesvol gebleken als de politiek of de wetenschap het voortouw nam. Het bedrijfsleven moet dus de leiding nemen. Niet alleen om de planeet te redden, maar ook om de economie toekomstbestendig en gezond te maken/houden. Zodat we ook in de toekomst winst kunnen maken, en onze welvaart en welzijn kunnen behouden. Maar dat vereist wel dat het bedrijfsleven die rol pakt, in de volle breedte. Van start-ups en scale-ups, tot aan grote corporates en multinationals. Greenwashing is daarbij uit den boze, want dat gaat ten koste van het vertrouwen dat het bedrijfsleven juist moet claimen. Sterker nog, openheid over je worstelingen en mislukking is essentieel, want ondernemers moeten van elkaar leren om sneller vooruit te komen. Sectoroverstijgend samenwerken en onderling vertrouwen zijn belangrijk in de toekomsteconomie. Dan kan de overheid weer gewoon voorwaardenscheppend zijn en de consument volgend blijven. Wat mij betreft passen rechtszaken tegen Shell, de overheid en anderen niet, omdat dit juist het innovatievermogen, het ondernemerschap en de durf om zeep helpt, en duurzaamheid degradeert tot afvinklijstjes en ingewikkelde compliance-narigheid. Op belangrijke kantelpunten in de geschiedenis van de mensheid is het bedrijfsleven opgestaan om de maatschappij te ontwikkelen en verder te brengen. Denk aan de Gouden Eeuw, de industriële revolutie en de disruptieve opmars van internet en andere digitale technologieën. Het bedrijfsleven is als geen ander in staat om de ideale mix van kapitaal, technologie en leiderschap te vinden. Nu we klimaatverandering aan den lijve ondervinden door overstromingen en hittegolven moet het bedrijfsleven weer opstaan om verdienvermogen te borgen en een kwalitatief hoogwaardige leefwereld te blijven bouwen. Laat het bedrijfsleven de regisseur van zijn eigen Apollo-project zijn.
Yoeri van Alteren is Oprichter en Algemeen Directeur van Change Inc. - Platform van Toekomstmakers. Achmea heeft sinds 2019 een partnership met dit businessplatform voor duurzame verandering.